Regelmatig krijg ik ouders bij mij met de vraag of ik iets kan doen voor hun kind. Meestal antwoord ik dan met ‘Ja’. Er is namelijk altijd iets dat ik kan doen en dat is luisteren naar een kind en horen wat hem of haar dwars zit of wat het graag anders zou willen.

Misschien denk je nu ‘Ja, maar dat kan/doe ik als ouder ook!’. Dat is ook zo. Toch is het heel lastig om echt te luisteren naar je kind. Er zit namelijk een hoop ruis in de weg. En sommige dingen wil je of kun je ook niet horen. Waarom niet?

Vanaf het moment dat je ouder wordt (of wil worden), heb je een bepaald beeld van hoe jij als ouder wil zijn. En van hoe je kind zal zijn. Je hebt een wens. Een droombeeld. En de werkelijkheid komt nooit helemaal overeen met dat beeld. Vanaf het moment dat je kind wordt geboren (en misschien zelfs al wel daarvoor) merk je bepaalde kenmerken en eigenschappen op. En -nu komt het- daar vind je wat van. Sommige eigenschappen vind je gewenst, keur je goed, en andere keur je af. Omdat we als mens nu eenmaal verwachtingen hebben. Je hebt bepaalde wensen voor je kind, maar ook voor jezelf. Dat kan heel subtiel zijn. Soms ook overduidelijk. Misschien wilde je heel graag een dochter en kreeg je een zoon. Wanneer je kind niet helemaal aan dat ideaalplaatje voldoet, of wanneer jij niet kunt voldoen aan dat beeld dat jij had van hoe je als ouder zou zijn, dan doet dat ergens (een beetje) pijn. Zo werkt dat nu eenmaal. Ik weet daar, als moeder van drie, echt  alles van.

Dat betekent niet dat er iets mis is met jou, als ouder. Dat betekent ook niet dat er iets mis is met je kind. Het probleem zit hem ergens anders in. In die verwachtingen. En de reactie die we vertonen als we pijn hebben; we willen er vanaf. Daarom zijn pijnstillers uitgevonden. Nu wil je waarschijnlijk niet direct van je kind af (hoewel dat voorkomt) en je kind ook niet van jou (al komt het natuurlijk ook voor dat kinderen hun ouders niet meer willen zien). Maar misschien wil je wel ander gedrag van je kind. Wens je bijvoorbeeld dat het beter zijn best doet op school, of dat het wat meer zelfvertrouwen heeft. Dat betekent niet altijd dat er ook iets moet veranderen bij het kind. Het vraagt van jou als ouder dat je eerlijk naar je pijn kijkt. En dat je beseft dat je kind jouw pijn niet voor je kan oplossen. Dat kan jij alleen.

Van de week heb ik voor het eerst ‘Nee’ moeten antwoorden op de vraag of ik iets kon doen voor een kind. De moeder had namelijk het idee dat er iets aan haar kind mankeerde en dat ik als coach het probleem kon oplossen. Hoewel ik oplossingsgericht werk, betekent dat niet dat een coachtraject bij mij een ‘Quick Fix’ is. Het is niet een kwestie van een bepaalde formule toepassen. Er is geen kant-en-klare oplossing. Ieder mens heeft iets anders nodig. Maar het begint allemaal wel met hetzelfde: luisteren. Zonder oordeel. En soms wordt er ook niets opgelost. Of niet datgene wat de ouder graag opgelost ziet.

Ik vind het ontzettend belangrijk dat een kind (en ook een volwassene) weet dat het goed is, zoals het is. We hebben allemaal kwaliteiten en talenten. En we hebben allemaal minpunten en zwaktes. Elk voordeel heb zijn nadeel, nietwaar? Het mag er allemaal zijn.

Vaak krijg je als kind echter te horen wat er allemaal niet goed is, wat er moet veranderen. Dat tast je zelfbeeld aan. Dat doet iets met je zelfvertrouwen. Als kind ga je je afvragen ‘Mag ik er wel zijn?’. De een gaat vervolgens heel hard werken en ontwikkelt een perfectionistische levenshouding, waarin niets ooit goed genoeg is. Soms ook gebeurt het tegenovergestelde. Dan raakt een kind iedere motivatie kwijt. Want hij/zij doet het toch nooit goed genoeg.

Ik kan met een kind (of volwassene) aan de slag als er een intrinsieke motivatie is om te groeien. Niet als de wens tot verandering alleen die van de ouder(s) is. Komt het niet van binnenuit, dan gaat er niets wezenlijks veranderen.

Gras groeit niet harder door eraan te trekken, maar door het de juiste voeding te geven. We gaan dus op zoek naar de omstandigheden die we kunnen veranderen, in plaats van het kind. Want het kind is perfect zoals het is. Ook jij als volwassene bent helemaal goed zoals je bent. Je hebt wellicht andere tools nodig om om te kunnen gaan met je pijn. Daar kunnen we samen naar kijken. Meestal is dat al heel wat. Dat is wat ik doe. Ik ‘fix’ niets. Je bent al heel.